پنج تفاوت نماز و روزه

  تفاوت  های نماز وروزه:

*کسی که مریض یا در سفر است نباید روزه بگیرد ؛ ولی با سفر و مرض نماز از انسان ساقط نمی شود.

*کسی که  نماز قضا بر عهده اوست می تواند نماز مستحبی بخواند ولی کسی که روزه قضا به عهده اوست، نباید روزه مستحبی بگیرد.(توضیح المسائل محشی ، ج1، ص885 )

*خانمها در حال حیض و نفاس نه روزه می گیرند و نه نماز می خوانند ولی بعد از پاک شدن، قضای روزه ها را باید بگیرند اما قضای نمازها لازم نیست.(همان ، 267 )

*گرچه ترک نماز و روزه بدون عذر گناه زیاد دارد، ولی ترک نماز کفاره ندارد، اما ترک روزه کفاره دارد.

*خوابیدن حتی برای یک لحظه نماز را باطل می کند ولی روزه را باطل نمی کند؛ حتی اگر شب قبل تصمیم داشته باشد، فردا را روزه بگیرد و روز بعد تمام روز را خواب باشد روزه اش صحیح است.(نجاة العباد، ص: 152)

لیلة الرغائب

اعمال لیلة الرغائب

بدانکه شب جمعه اول ماه رجب را لیله الرغائب مى‏گویند و از براى آن عملى از حضرت رسول صلى الله علیه و آله وارد شده با فضیلت بسیار که سید در اقبال و علامه در اجازه بنى زهره نقل کرده‏اند...[1]

میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (قدس سره) در المراقبات می فرمایند:

اگر نخستین شب از ماه عزیز رجب با شب جمعه مصادف شد خوب است بنده ی مراقب عمل لیلة الرغائب را نیز به جای آورد. اعمال آن به این صورت است که:

5شرط برای قبولی اعمال !!

---

گناه نکردن و دل پاک و نورانی داشتن و اهل تقوا بودن و حضور قلب داشتن مربوط به قبولی اعمال است.

بنابراین اگر کسی با وجود خواندن نماز اهل گناه باشد و بر ان اصرار داشته باشد و از ان توبه نکند این گناه موجب عدم قبولی نماز می گردد هر چند از نظر شرعی نمازش صحیح باشد و نیازی به قضا کردن نداشته باشد.

---

در روایات بیان شده که گناهانی مانند غیبت و شرب خمر و زنا و منع زکات و مانند آن مانع قبولی نماز می گردد و در مورد برخی گفته شده که تا چهل روز از قبول نماز جلوگیری می کند.
بنابراین اگر می خواهید نمازتان مورد قبول الهی قرار گیرد در اولین فرصت صادقانه توبه کنید و گام در جاده بندگی بگذارید و طعم شیرین طاعت و بندگی را بچشید.
همان گونه که گفته شد نماز، غیر از شرایط صحّت، شرایط «قبول» و «کمال» هم دارد.
در آیات و روایات، شرایطى براى قبولى اعمال و عباداتى مثل نماز بیان شده از جمله شرط اعتقادى، شرط سیاسى، شرط اخلاقى، شرط اقتصادى، شرط اجتماعى، شرط بهداشتى و . . . که نمونه هایى از آنها از این قرار است:

خصلت هاى ممتاز

حضرت باقرالعلوم علیه السّلام صفات و خصلت هائى را پیرامون پدرش، حضرت سجّاد، زین العابدین علیه السّلام بیان فرموده است که بسیار قابل توجّه و کسب فیض است: در هر شبانه روز همچون امیرالمؤمنین علىّ علیه السّلام هزار رکعت نماز به جا مى آورد، پانصد درخت خرما داشت که کنار هر درختى دو رکعت نماز مى خواند. چون آماده نماز مى گردید، رنگ چهره اش دگرگون مى گشت و به هنگام ایستادن به نماز، همچون عبدى ذلیل و فروتن که در برابر پادشاهى عظیم و جلیل قرار گرفته؛ و تمام اعضاء بدنش از ترس و خوف الهى مى لرزید. نمازش همانند کسى بود که در حال وداع و آخرین ملاقات و دیدار با پروردگارش باشد.

هنگام نماز به هیچ کسى و هیچ سمتى توجّه نداشت؛ و تمام توجّهش به خداى متعال بود، به طورى که گاهى عبایش از روى شانه هایش مى افتاد و اهمیّتى نمى داد، وقتى به حضرتش گفته مى شد، در پاسخ مى فرمود: آیا نمى دانید در مقابل چه قدرتى ایستاده و با چه کسى سخن مى گویم؟!

مى گفتند: پس واى بر حال ما که به جهت نمازهایمان بیچاره و هلاک خواهیم گشت؛ و حضرت مى فرمود: نافله بخوانید، همانا که نمازهاى نافله جبران ضعف ها را مى نماید.

آثار بی‌اعتنایی به نماز در رزق و روزی

---

بالاترین ذکر خدا نماز است، «أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْری» (طه/14) بالاترین ذکر خدا قرآن است. «نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْر» (حجر/9) یعنی «نَحْنُ نَزَّلْنَا القرآن»

---

اگر کمی در قرآن تأمل کرده و آیات قرآن را با دقت بیشتری نگاه کنیم خواهیم دید که قرآن پر است از نکات آیاتی که ارز تابلو کردن و نگاه کردن مداوم بر ان را دارا می باشد .

در اینجا به چند تا از این آیات قرآن کریم توجه می کنیم .

روحیه‌ی خشوع و تواضع، شرط نیایش و نماز

«وَ إِنَّها لَکَبیرَةٌ إِلاَّ عَلَی الْخاشِعینَ» (بقره/45) خیلی از همسرها می‌پرسند، که همسر ما نسبت به نماز سنگین است. بچه‌ی ما سنگین است. دامادم، عروسم، معلمین آموزش و پرورش، جوان است نماز می‌خواند می‌گوید: داداشم نماز برایش سنگین است. چه کنیم؟ قرآن می‌گوید: دلیل اینکه نسبت به نماز سنگین است، «إِنَّها لَکَبیرَةٌ» کبیر یعنی چه؟ سنگین و بزرگ است. «إِلاَّ عَلَی الْخاشِعینَ» آن کسی که نماز برایش سنگین است، معلوم می‌شود خشوع ندارد.

خشوع یعنی چه؟ می‌گویند: «فی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ» (مؤمنون/2) آدم خاشعی است. خشوع یعنی شرمنده شود. آنهایی که نماز نمی‌خوانند شرمنده خدا نیستند.

عاقبت سبک شمردن نماز

رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله (ـ لاِبنَتِهِ فاطِمَةَ علیها السلام لَمّا قالَت لَهُ:) یا أبَتاه، ما لِمَن تهاوَنَ بِصَلاتِهِ مِنَ الرَّجالِ و النَّساء ؟ -: یا فاطِمَةُ، مَن تَهاوَنَ بِصَلاتِهِ مِنَ الرِّجالِ و النِّساءِ ابتَلاهُ اللّه ُ بِخَمسَ عَشَرَةَ خَصلَةً: سِتٌّ مِنها فی دارِ الدُّنیا، و ثَلاثٌ عِندَ مَوتِهِ، و ثَلاثٌ فی قَبرِهِ، و ثَلاثٌ فِی القیامَةِ إذا خَرَجَ مِن قَبرِهِ.  فَأمَّا اللَّواتی تُصیبُهُ فی دارِ الدُّنیا: فَالاُولى یَرفَعُ اللّه ُ البَرَکَةَ مِن عُمُرِهِ، و یَرفَعُ اللّه ُ البَرَکَةَ مِن رِزقِهِ، و یَمحُو اللّه ُ عزّ و جلّ سیماءَ الصّالِحینَ مِن وَجهِهِ، و کُلُّ عَمَلٍ یَعمَلُهُ لا یُؤجَرُ عَلَیهِ، و لا یَرتَفِعُ دُعاؤُهُ إلَى السَّماءِ، و السّادِسَةُ لَیسَ لَهُ حَظٌّ فی دُعاءِ الصّالِحینَ. و أمَّا اللَّواتی تُصیبُهُ عِندَ مَوتِهِ فَأَوَّلُهُنَّ أنَّهُ یَموتُ ذَلیلاً، و الثّانیَةُ یَموتُ جائِعًا، و الثّالِثَةُ یَموتُ عَطشانًا؛ فَلَو سُقیَ مِن أنهارِ الدُّنیا لم یَروَ عَطَشُهُ.  و أمَّا اللَّواتی تُصیبُهُ فی قَبرِهِ: فَأَوَّلُهُنَّ یُوَکِّلُ اللّه ُ بِهِ مَلَکًا یَزعَجُهُ فی قَبرِهِ، و الثّانیَةُ یُضَیِّقُ عَلَیهِ قَبرَهُ، و الثّالِثَةُ تَکونُ الظُّلمَةُ فی قَبرِهِ.  و أمَّا اللَّواتی تُصیبُهُ یَومَ القیامَةِ إذا خَرَجَ مِن قَبرِهِ: فَأَوَّلُهُنَّ أن یُوَکِّلَ اللّه ُ بِهِ مَلَکًا یَسحَبُهُ عَلى وَجهِهِ و الخَلائِقُ یَنظُرونَ إلَیهِ، و الثّانیَةُ یُحاسَبُ حِسابًا شَدیدًا، و الثّالِثَةُ لا یَنظُرُ اللّه ُ إلَیهِ و لا یُزَکّیهِ و لَهُ عَذابٌ ألیمٌ.

اهمیت و اعمال ماه رجب

گرچه همه زمان ها مخلوق خداست لیکن برخى از آنها از شرافت و ویژگى خاصى برخوردار است. درست است که همه ماه هاى سال، پرتوى از قدرت جهان آفرین است; امّا سه ماه رجب، شعبان و رمضان، داراى امتیاز و برجستگى ویژه اى هستند. در عصر جاهلیت، مردم ماه رجب را گرامى مى داشتند.

پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله) مى فرماید: رجب، «شهرالله الأصمّ» است; و بدان سبب آن را «اصمّ» نامیدند که هیچ ماهى به پایه عظمت آن نمى رسد; مردم زمان جاهلیت به رجب حرمت مى نهادند و آنگاه که اسلام درخشیدن گرفت، بر حرمت آن افزود. بدانید که رجب، ماه خدا شعبان، ماه من و رمضان، ماه امت من است پس هرکس یک روز از رجب را روزه بدارد، مستحقّ رضوان الهى گردد و روزه اش غضب الهى را خاموش کند و خداوند درى از درهاى جهنّم را بر او ببندد. اگر کسى به اندازه تمام زمین طلا انفاق کند، برتر از روزه یک روز آن نخواهد بود... هرگاه شب شود، دعایش مستجاب خواهد بود: یا در دنیا به او عطا خواهد شد و یا براى آخرت او ذخیره مى شود... حضرت رسول خدا (صلى الله علیه و آله) سپس ثواب دو، سه، چهار، پنج، تا سى روز، روزه ماه رجب را تک تک با توضیح کامل بیان فرمود.

توشه ای برای آینده

 

«إِنَّا بَلَوْناهُمْ کَما بَلَوْنا أَصْحابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَیَصْرِمُنَّها مُصْبِحینَ وَ لا یَسْتَثْنُونَ فَطافَ عَلَیْها طائِفٌ مِنْ رَبِّکَ وَ هُمْ نائِمُونَ فَأَصْبَحَتْ کَالصَّریمِ»¹

یکی از اصول اساسی ارزش و کرامت انسانی در دین مبین اسلام، احسان و نیکوکاری است. معنای احسان در اسلام دارای معنای وسیعی است که شامل نیکی در گفتار، کردار و حتّی نیّات انسان نیز می شود.

انسانی که باور دارد آنچه در اختیار او است همه جز با لطف و عنایت و خواست خداوند نبوده، و در واقع امانتی است در دستش، بر خود لازم می داند تا آنها را در راه رضایت او مصرف کند و این امانت ها را طبق نظر صاحبش استفاده کند.