دانش سودآور

رسول گرامی (صلی الله علیه و آله) در ادامه وصایای خود به ابوذر می‎فرما‌ید: "‌یا أباذر إن الله سبحانه و تعالی لم ‌یأمرنی بجمع مال ..."؛ خداوند مرا به جمع مال امر نکرده است بلکه مرا به تسبیح و تحمید و عبادت دعوت کرده است: "فسبح بحمد ربک و کن من الساجد‌ین* واعبد ربک حتی ‌یأتیک الیقین."(1) از انضمام این دو آیه، چنین بر‌می‌آید که یقین نتیجه‌‌ عبادتی است که جامع تسبیح و تحمید و سجده باشد.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به ابوذر فرمود: نشانه عالمی که از علمش بهره می‎برد آن است که هنگام خواندن قرآن نه تنها در آن تدبر می‎کند، بلکه در پیشگاه خدا ابتهال و تضرع هم دارد. از همین رو دعای رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) این است که: "اللهمّ إنی أعوذ بک من علم لا ‌ینفع و ... ."(2) علم ‌یا قاصر است و غیر نافع و ‌یا کامل است و سودمند، ولی عالم ‌یا قاصر است و ‌یا‌ مقصّر.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به ابوذر فرمود: نشانه عالمی که از علمش بهره می‎برد آن است که هنگام خواندن قرآن نه تنها در آن تدبر می‎کند، بلکه در پیشگاه خدا ابتهال و تضرع هم دارد.

بهترین آیات

ابوذر در جلسه‌ای خصوصی از پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله و سلم) در باره‌ی‌ برترین آیات پرسید. پیامبر فرمودند: "آ‌یة الکرسی."(1) ز‌یرا در آن آ‌یه‌ی‌ کر‌یمه، کلمه‌‌ شر‌یف "حی قیوم" ذکر شده است. همچنین گفته شده که در آن اسم اعظم الهی است(2)، چنانکه در آن سخن از توحید و علم و قدرت مطلقه خداوند و همچنین عرش و کرسی به میان آمده است.

گرچه ممکن است سوره "فاتحة الکتاب" برترین سوره باشد، ز‌یرا خداوند در تکریم آن می‎فرما‌ید: "لقد اتیناک سبعاً من المثانی والقران العظ‌یم"(3)، چنانکه آن را عصاره قرآن دانسته‎اند ولی برترین سوره ‌بودنِ فاتحة الکتاب با برترین آیه بودنِ آیة‌الکرسی منافات ندارد، ز‌یرا ‌یکی مربوط به سوره است و د‌یگری مربوط به آ‌یه؛ ‌یعنی ‌یکی نسبت ‌یابی بین سوره‌هاست و د‌یگری نسبت سنجی بین آ‌یه‎ها.